สารส้ม (Alum)
รายละเอียดทั่วไป
สารส้มเป็นสารประกอบเคมีที่จัดอยู่ในกลุ่มเกลือเชิงซ้อนซัลเฟตของอะลูมิเนียมและโพแทสเซียม (Potassium Aluminium Sulfate) มีลักษณะเป็นผลึกใสถึงสีขาว ไม่มีกลิ่น และมีรสฝาด
สูตรเคมี KAl(SO4)2⋅12H2O
ลักษณะทางกายภาพ เป็นผลึกใสหรือผลึกสีขาวทึบ มีทั้งแบบก้อนและแบบผง
การละลาย สามารถละลายในน้ำได้ดี
คำอธิบาย สารส้มเป็นสารช่วยตกตะกอน (Coagulant) ที่ใช้กันมาอย่างยาวนาน เนื่องจากประจุบวกของอะลูมิเนียมไอออน (Al3+) จะช่วยจับตัวกับสิ่งสกปรกและสารแขวนลอยในน้ำที่มีประจุลบ ทำให้เกิดการรวมตัวกันเป็นก้อนตะกอนขนาดใหญ่และตกลงสู่ก้นภาชนะ
การใช้ประโยชน์
- การบำบัดน้ำ ใช้ในการตกตะกอนสิ่งสกปรกในน้ำเพื่อทำให้น้ำใสขึ้น ทั้งในระบบผลิตน้ำประปาและบ่อบำบัดน้ำเสีย
- อุตสาหกรรมสิ่งทอ ใช้เป็นสาร mordant หรือสารช่วยย้อมสี เพื่อให้สีติดทนบนเส้นใย
- การทำอาหาร ใช้ในกระบวนการทำอาหารบางประเภท เช่น การดองผักผลไม้เพื่อให้กรอบ
- การแพทย์แผนโบราณ ใช้เป็นยาระงับกลิ่นกายและช่วยห้ามเลือดเมื่อเกิดบาดแผลเล็กน้อย
ข้อควรระวังในการใช้
- สารส้มเป็นสารที่ปลอดภัยและมีความเป็นพิษต่ำ แต่การสัมผัสกับผิวหนังหรือดวงตาอาจทำให้เกิดการระคายเคืองเล็กน้อยได้ในบางราย
- การใช้งานในปริมาณที่มากเกินไปอาจทำให้น้ำที่บำบัดมีรสฝาด และทำให้ค่า pH ของน้ำลดลง
- ควรใช้ตามคำแนะนำอย่างเหมาะสม โดยเฉพาะในการใช้งานที่เกี่ยวข้องกับอาหารหรือการแพทย์
- การจัดเก็บควรอยู่ในภาชนะที่ปิดสนิทและเก็บในที่แห้งเพื่อป้องกันการดูดความชื้นและการละลาย
