กรดซัลฟิวริก (Sulfuric Acid)
รายละเอียดทั่วไป
กรดซัลฟิวริก หรือที่เรียกกันว่ากรดกำมะถัน เป็นกรดแร่ที่แก่และกัดกร่อนสูง ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น และมีความหนืด เมื่อเจือจางกับน้ำจะคายความร้อนออกมาสูงมาก และเป็นหนึ่งในสารเคมีที่มีการผลิตมากที่สุดในโลก
สูตรเคมี H2SO4
ลักษณะทางกายภาพ เป็นของเหลวที่มีความหนืด ไม่มีสี และไม่มีกลิ่น
การละลาย สามารถละลายในน้ำได้ดีมาก โดยมีปฏิกิริยาคายความร้อนสูง
คำอธิบาย กรดซัลฟิวริกเป็นกรดแก่ที่มีฤทธิ์กัดกร่อนรุนแรง เป็นสารที่มีความสำคัญทางอุตสาหกรรมอย่างมาก มีคุณสมบัติในการดูดน้ำออกจากสารอื่น ๆ ได้ดี และทำปฏิกิริยากับโลหะและสารประกอบอินทรีย์หลายชนิด
การใช้ประโยชน์
- อุตสาหกรรมการผลิตปุ๋ย ใช้เป็นสารตั้งต้นในการผลิตปุ๋ย เช่น ปุ๋ยแอมโมเนียมซัลเฟตและซูเปอร์ฟอสเฟต
- อุตสาหกรรมเคมี ใช้ในการผลิตสารเคมีอื่น ๆ เช่น กรดไฮโดรคลอริก, กรดไนตริก, และซัลเฟตชนิดต่าง ๆ
- อุตสาหกรรมโลหะ ใช้ในการล้างผิวโลหะก่อนการชุบโลหะหรือกระบวนการอื่น ๆ
- อุตสาหกรรมปิโตรเลียม ใช้ในการกำจัดสิ่งเจือปนในน้ำมันเบนซิน
- แบตเตอรี่ ใช้เป็นอิเล็กโทรไลต์ในแบตเตอรี่รถยนต์ (แบตเตอรี่ตะกั่ว-กรด)
ข้อควรระวังในการใช้
- กรดซัลฟิวริกมีความรุนแรงและกัดกร่อนสูงมาก หากสัมผัสกับผิวหนัง ดวงตา หรือทางเดินหายใจจะทำให้เกิดการไหม้ที่รุนแรงและถาวรได้
- ข้อควรปฏิบัติเมื่อต้องการเจือจาง “เติมกรดลงในน้ำ” เสมอ (Add Acid to Water) และคนให้เข้ากันอย่างช้า ๆ ห้ามเติมน้ำลงในกรดเด็ดขาด เนื่องจากจะเกิดปฏิกิริยาคายความร้อนรุนแรงและอาจทำให้กรดกระเด็นออกมาได้
- ควรใช้ในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดี และสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันภัยส่วนบุคคล (PPE) ที่เหมาะสม เช่น ชุดป้องกันสารเคมี, ถุงมือ, แว่นตานิรภัย, และหน้ากากป้องกันไอระเหย
- การจัดเก็บควรอยู่ในภาชนะที่ทนกรด ปิดสนิท และเก็บในที่แห้ง เย็น และห่างจากสารที่สามารถทำปฏิกิริยาได้ เช่น สารไวไฟ, สารออกซิไดซ์, และสารประกอบอินทรีย์