ปูนเย็น, ปูนขาว, ปูนไฮเดรต (Hydrated lime)
รายละเอียดทั่วไป
ปูนเย็น หรือปูนขาวไฮเดรต เป็นสารประกอบอนินทรีย์ที่ได้จากการนำปูนขาว (Calcium Oxide, CaO) ไปทำปฏิกิริยากับน้ำ มีลักษณะเป็นผงละเอียดสีขาว มีคุณสมบัติเป็นด่างแก่และมีประโยชน์หลากหลายในอุตสาหกรรมและเกษตรกรรม
สูตรเคมี Ca(OH)2
ลักษณะทางกายภาพ เป็นผงละเอียดสีขาว
การละลาย ละลายน้ำได้น้อย
คำอธิบาย ปูนไฮเดรตมีคุณสมบัติเป็นด่างแก่ จึงสามารถนำไปใช้ในการปรับสภาพความเป็นกรดได้ดี นอกจากนี้ยังสามารถช่วยในการตกตะกอนสารแขวนลอยในน้ำ และเป็นสารฆ่าเชื้อโรคบางชนิด
การใช้ประโยชน์
- การเกษตร ใช้ในการปรับสภาพดินที่เป็นกรดให้มีค่า pH ที่เหมาะสมต่อการเพาะปลูก
- การบำบัดน้ำ ใช้ในการปรับค่า pH ของน้ำเสีย และช่วยในการตกตะกอนสิ่งสกปรก
- อุตสาหกรรมก่อสร้าง ใช้เป็นส่วนผสมในปูนฉาบ, ปูนก่อ, และปูนสำเร็จรูป เพื่อช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นและลดการหดตัวของปูน
- อุตสาหกรรมน้ำตาล ใช้ในกระบวนการผลิตน้ำตาลเพื่อช่วยแยกสิ่งเจือปน
- การทำความสะอาด ใช้เป็นส่วนประกอบในผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดบางชนิด
ข้อควรระวังในการใช้
- การระคายเคือง ปูนไฮเดรตมีฤทธิ์เป็นด่างแก่ หากสัมผัสกับผิวหนังหรือดวงตาจะทำให้เกิดการระคายเคืองอย่างรุนแรงได้
- การหายใจ การสูดดมผงปูนเข้าไปอาจทำให้เกิดการระคายเคืองต่อระบบทางเดินหายใจ
- ควรใช้ในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดี และสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) เช่น ถุงมือ, แว่นตา, และหน้ากากป้องกันฝุ่น
- การจัดเก็บควรอยู่ในภาชนะที่ปิดสนิทและเก็บในที่แห้งเพื่อป้องกันความชื้น ซึ่งจะทำให้ปูนจับตัวเป็นก้อนแข็ง
