ด่างทับทิม (Potassium Permanganate)
รายละเอียดทั่วไป
ด่างทับทิม หรือโพแทสเซียมเปอร์แมงกาเนต เป็นสารประกอบอนินทรีย์ที่มีลักษณะเป็นผลึกของแข็งสีม่วงเข้ม มีคุณสมบัติเป็นสารออกซิไดซ์ที่รุนแรงและมีประโยชน์หลากหลายในด้านการแพทย์และอุตสาหกรรม
สูตรเคมี KMnO4
ลักษณะทางกายภาพ เป็นผลึกของแข็งสีม่วงเข้มถึงดำ หรือเป็นผงสีม่วงอมแดง
การละลาย สามารถละลายในน้ำได้ดี โดยจะให้สารละลายที่มีสีม่วงถึงม่วงแดงเข้ม
คำอธิบาย ด่างทับทิมเป็นสารออกซิไดซ์ที่ทรงพลัง สามารถฆ่าเชื้อโรคและแบคทีเรียได้ดีเยี่ยม นอกจากนี้ยังสามารถใช้ในการกำจัดกลิ่นและช่วยในการตกตะกอนสารแขวนลอยในน้ำได้อีกด้วย
การใช้ประโยชน์
- การแพทย์ ใช้เป็นยาฆ่าเชื้อโรคและล้างแผลภายนอกในกรณีที่ผิวหนังเกิดการติดเชื้อหรือเป็นแผลเปื่อย
- การบำบัดน้ำ ใช้ในการกำจัดเหล็ก, แมงกานีส, และไฮโดรเจนซัลไฟด์ในน้ำ, และใช้ในการฆ่าเชื้อน้ำ
- อุตสาหกรรม ใช้เป็นสารฟอกสี, สารออกซิไดซ์ในกระบวนการผลิตสารเคมีต่าง ๆ และใช้ในการทำความสะอาด
- การเกษตร ใช้ในการทำความสะอาดและฆ่าเชื้ออุปกรณ์การเกษตร รวมถึงการแช่เมล็ดพันธุ์
ข้อควรระวังในการใช้
- การระคายเคือง ด่างทับทิมอาจทำให้เกิดการระคายเคืองต่อผิวหนังและดวงตาได้ และหากรับประทานเข้าไปอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต
- ปฏิกิริยาอันตราย ห้ามผสมด่างทับทิมกับสารประกอบอินทรีย์, แอลกอฮอล์, หรือสารที่ติดไฟได้ง่าย เพราะอาจทำให้เกิดปฏิกิริยาที่รุนแรงและเกิดการระเบิดได้
- ควรใช้ตามคำแนะนำอย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะในการใช้งานทางการแพทย์ และควรสวมใส่อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE) เช่น ถุงมือและแว่นตานิรภัย
- การจัดเก็บควรอยู่ในภาชนะที่ปิดสนิทและเก็บในที่แห้ง, เย็น, และห่างจากสารที่ทำปฏิกิริยาได้ง่าย รวมถึงสารไวไฟ